Piękne ogrody, w których rozlewa się niesamowita paleta barw przez cały sezon, to marzenie każdego ogrodnika, nie tylko profesjonalisty, ale także amatora. Siegając po mało wymagające rośliny, w łatwy i szybki sposób można zagospodarować przestrzeń. Wybierając rośliny zimozielone, czyli takie, które potrafią zachować część liści nawet zimą, jesteśmy w stanie przemycić odrobinę kolorów wiosny i lata.
Opuchlak - pożeracz żurawek, czyli największy problem w ich uprawie
Przykładem takich roślin, które mają zwartą formę kępy, mnogość kolorów, kształtów liści, a przede wszystkim, które cechują się łatwością w uprawie, są żurawki. Wśród tych bylin każdy z pewnością znajdzie coś dla siebie tym bardziej, że istnieją odmiany praktycznie na każde stanowisko - od słonecznego do pełnego cienia.
Trzeba wziąć pod uwagę, że żurawki również mogą zostać zaatakowane przez różne choroby czy szkodniki. Dzisiaj skupimy się na tej drugiej grupie, a dokładnie na jednym rodzaju owada, jakim jest opuchlak.
Opuchlak - mały, ale wariat...
Opuchlak jest małym chrząszczem, ma zaledwie 8-15mm długości. Pochodzi z rodziny ryjkowcowatych, stąd też jego charakterystyczny podłużny kształt. Dorosły owad ma kolor brązowy do czarnego. Warto zaznaczyć, że jest wiele gatunków bardzo podobnych do siebie.
Młode chrząszcze pojawiają się w ogrodzie w okresie kwiecień - maj. Wygryzają w liściach okrągłe dziury, osłabiają roślinę, przez co, żurawka ma mniejszą barierę ochronną na infekcje chorobami grzybowymi. Jednocześnie w znaczny sposób obniżają jej walory estetyczne. Chrząszcze trudno jest zauważyć, ponieważ żerują głównie wieczorem i w nocy.
Jednak nie tylko dorosła forma opuchlaka wyrządza szkody roślinom. Równie groźne są jego larwy, które żerują w podłożu i podgryzają korzenie.
W jaki sposób radzić sobie z opuchlakiem?
Walka z opuchlakami to tak naprawdę działania na chrząszczach już dorosłych lub na larwach. Dorosłe owady można zwalczać chemicznie np. Mospilanem. Ze względu na fakt, iż za dnia owady są schowane pod liśćmi lub grudkami ziemii, opryski najlepiej wykonywać wieczorem podczas ich żerowania.
Najwięcej szkody wyrządzają jednak larwy. Jeden owad może złożyć od kilkuset do nawet tysiąca jaj, które są okrągłe, początkowo białe, w późniejszym okresie kremowo-żółte. Bardzo łatwo można je pomylić z popularnym nawozem Osmocote.
Larwy natomiast są koloru białokremowego. Mają ok 10mm długości i wygięte są w łuk z małą czarną główką. Larwy są bardzo żarłoczne, podgryzają korzenie, wygryzają kanały w spodniej zgrubiałej części łodygi. W efekcie ich żerowania rośliny usychają. Jeżeli pociągniemy za jeden liść i wychodzi z ziemi cała roślina to jest sprawka opuchlaka.
Ze względu na to, że larwy żerują w ziemi, bardzo trudno z nimi walczyć. Najlepsze wyniki daje walka biologiczna zwykorzystaniem nicieni. Wiosną lub jesienią można stosować Nemasys L, który działa w temperarurach od 5 do 30 stopni C. Latem stosujemy Nemasys G działający w wyższych temperaturach. Nicienie rozpuszczamy w wodzie i podlewamy rośliny najlepiej lancą bezpośrednio na ziemię pod roślinami.
Nicienie - skuteczne w walce z opuchlakiem
Nicienie są bardzo małe. Muszą mieć zapewniona dużą wilgotność podłoża, aby mogły się w nim przemieszczać w poszukiwaniu żywiciela. Ze względu na małe rozmiary wnikają do środka i unieszkodliwiają larwę. Mogą przez około 2 tygodnie poszukiwać żywiciela, dlatego po podlaniu nimi roślin podłoże powinno być cały czas wilgotne.Nicienie są wpełni bezpieczne dla ludzi i zwierząt.
Alternatywa dla nicieni?
Innym biologicznym sposobem jest zastosowanie preparatu Klozer. Zawiera on grzyby odżywiające się białkiem owadów, a szczególnie chityną, którą owady zawierają. Preparat Klozer należy zmieszać z wodą i Carbogenem, pożywką i pozostawić minimum na dobę do namnożenia się odpowiedniej ilości grzybów. Podlewamy podobnie jak Nemasys do ziemi i utrzymujemy wysoką wilgotność podłoża. Grzyby wraz z wodą przemieszczają się wpodłożu i po napotkaniu larwy wnikają do środka, namnażają się i po kilku dniach unieruchamiają żywiciela.
Można zastosować również EM 5 z wrotyczem. Jest to preparat na bazie pożytecznych mikroorganizmów, dodatkowo fermentowanych z octem winnym, alkoholem i wrotyczem.Opryskujemy tym całe rośliny oraz podłoże. Wrotycz oprócz działania owadobójczego ma dużo goryczy co powoduje, że owady niechętnie żerują i giną z głodu.
Można też samemu przygotować preparat na bazie wrotyczu. Świeże lub suszone łodygi z liśćmi wrotyczu kroimy na drobne kawałki, zalewamy wrzątkiem lub gotujemy w wodzie. Na 10l wody 1kg świeżych roślin lub 100g suszonych. Wywar rozcieńczamy dwukrotnie wodą i podlewamy lub opryskujemy rośliny.
Można przygotować również gnojówkę. 3kg świeżych pokrojonych liści lub 300g suszu zalewamy 10l wody, pojemnik przykrywamy szczelnie i zostawiamy na dłuższy czas w zależności od temperatury. Jeżeli poczujemy nieprzyjemny zapach gnojówki preparat jest gotowy do użytku. Można go użyć bezpośrednio do oprysku lub rozcieńczyć do podlewania. Do gnojówki z wrotyczu można dodać pokrzywy i skrzypu polnego, co dodatkowo wzmocni rośliny. Preparaty z wrotyczem można zastosować również na mszyce, mączliki i inne szkodniki.
Opuchlaki nie tylko żerują w żurawkach
Opuchlaki atakują też wiele innych roślin. Najbardziej truskawki, bergenie, rozchodniki okazałe, tawułki, funkie jak również borówkę amerykańską. Mogą też razem z larwami chrabąszcza majowego zniszczyć trawnik.
Stąd też znane są różne gatunki opuchlaków. Zalicza się do nich m.in opuchlaka truskawkowca, liliowca, rudonogiego, lucernowca i inne.
Walka z opuchlakami jest uciążliwa i trudna, Najlepiej podejmować działania jak najszybciej, zanim chrząszcz na dobre zagości w naszym ogrodzie.
